Viêm đại tràng: Những biến chứng nguy hiểm và cách điều trị

Bệnh lý viêm đại tràng ngày càng phổ biến và có xu hướng trẻ hóa trong xã hội hiện đại với tỷ lệ 15-20% dân số mắc phải. Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, những triệu chứng dai dẳng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, thậm chí gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Viêm đại tràng – Bệnh không của riêng ai

Đại tràng (ruột già) là bộ phận quan trọng trong hệ thống đường ruột, có chức năng chứa các chất cặn bã của quá trình tiêu hóa thức ăn từ ruột non xuống và thải ra ngoài. Chính vì vậy, bộ phận này rất dễ bị viêm nhiễm, tổn thương. Đặc biệt, tình trạng viêm thường gặp ở người cao tuổi bởi quá trình tích tụ cặn bẩn theo năm tháng và sức đề kháng của hệ tiêu hóa suy giảm.

Như vậy, viêm đại tràng là tình trạng tổn thương, viêm loét và rối loạn chức năng tại đại tràng. Hiện nay, xu hướng mắc viêm đại tràng ngày càng trẻ hóa. Nguyên nhân chủ yếu do chế độ ăn uống và lối sống thiếu khoa học.

Triệu chứng viêm đại tràng thường gặp

Người bệnh thường xuất hiện những triệu chứng điển hình như:

Các triệu chứng tăng lên khi ăn thực phẩm lạ, gây kích thích như đồ chua, cay, tanh, sống…

Nguyên nhân dẫn đến viêm đại tràng

Có nhiều nguyên nhân có thể khiến chúng ta mắc bệnh về đại tràng. Tuy nhiên phần lớn nguyên nhân đến từ chế độ ăn uống, sinh hoạt không điều độ; bị giun sán ký sinh trong ruột. Một số trường hợp mắc bệnh nhưng không xác định được nguyên nhân rõ ràng.

Theo khảo sát, 57% người trưởng thành tại nước ta ăn thiếu rau và trái cây so với khuyến nghị của WHO, 50% nam giới uống rượu bia ở mức nguy hại. Thường xuyên sử dụng thức ăn nhanh, đồ uống chứa cồn, ăn uống không đúng giờ… cũng tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gây rối loạn nhu động ruột, tạo điều kiện để virus, vi khuẩn xâm nhập vào đại tràng.

Ngoài ra, áp lực công việc, cuộc sống cũng đẩy nhiều người vào tình trạng căng thẳng kéo dài, ảnh hưởng xấu tới chức năng tiêu hóa.

Biến chứng của Viêm đại tràng

Nếu không được điều trị kịp, niêm mạc đại tràng viêm nhiễm nghiêm trọng, có thể gây ra các biến chứng như: xuất huyết, thủng đại tràng, thậm chí là ung thư đại tràng.

Xuất huyết đại tràng

Niêm mạc đại tràng bị tổn thương nghiêm trọng, lớp lông nhung yếu dần và suy giảm. Lúc này nếu bạn vẫn tiếp tục sử dụng rượu bia, đồ ăn kém vệ sinh, kèm theo điều trị sai cách sẽ khiến đại tràng chảy máu. Thậm chí xuất huyết ồ ạt.

Thủng đại tràng

Lạm dụng kháng sinh trong điều trị bệnh đại tràng khiến lợi khuẩn đường ruột bị tiêu diệt. Lúc này lớp lông nhung trở nên trơ trọi. Các vết loét bắt đầu lan dần, ăn sâu vào đại tràng, bào mòn và làm mỏng thành đại tràng. Lâu ngày khiến đại tràng bị thủng.

Giãn đại tràng cấp tính

Viêm đại tràng mạn tính lâu ngày khiến đại tràng bị giãn. Các chức năng tiêu hóa cũng vì thế mà trở nên suy giảm, tăng nguy cơ viêm loét và thủng đại tràng.

Ung thư đại tràng

Được xem là biến chứng nguy hiểm nhất do bệnh gây ra. Khi niêm mạc đại tràng bị tổn thương kéo dài hoặc các vết viêm loét tái đi tái lại nhiều lần khiến tế bào biểu mô niêm mạc có nguy cơ cao bị loạn sản. Cuối cùng chuyển thành u ác tính ở đại tràng.

Theo nghiên cứu, người bệnh đại tràng mạn tính có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao hơn từ 20-30%.

Điều trị viêm đại tràng như thế nào?

Khi xuất hiện các dấu hiệu của viêm đại tràng, bạn nên thực hiện thăm khám, nội soi để sớm xác định tình trạng và có hướng điều trị kịp thời.

Thay đổi lại chế độ ăn uống sinh hoạt

Chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh có vai trò quan trọng trong điều trị viêm đại tràng. Dù người bệnh áp dụng bất kỳ cách điều trị nào cũng cần duy trì chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học.

• Về dinh dưỡng: Kiêng rượu bia, các món ăn chiên rán, cay nóng… bổ sung nhiều rau xanh, ăn các loại cá béo, thịt trắng…
• Về sinh hoạt: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, ngủ trước 23h, tránh làm việc quá sức gây căng thẳng, áp lực cho bản thân.

Hỗ trợ chữa viêm đại tràng bằng công thức Tứ quân tử thang

Trong Đông y, viêm đại tràng xảy ra do tỳ vị suy yếu. Để cải thiện tình trạng này, các đại phu thời xưa đã sử dụng bài “Tứ quân Tử thang” với công dụng kiện tỳ, ích khí, chỉ thống, dùng cho người gặp các vấn đề về tiêu hóa. Đặc biệt là viêm đại tràng.

Đây là công thức kinh điển có từ đời nhà Tống với 4 vị thảo dược là:

• Nhân sâm hoặc Đảng sâm.
• Bạch truật.
• Bạch linh (Phục linh).
• Cam thảo.

Thực hiện

• Nguyên liệu (1 thang): 10g Bạch truật, 10g Bạch linh, 7g Nhân sâm (hoặc 10g Đảng sâm), 7g Cam thảo.
• Cách dùng: Sắc uống 1 ngày 1 thang; hoặc tán bột chế thành viên hoàn dùng dần, mỗi lần 6-9g.

Phẫu thuật

Với những trường hợp viêm nhiễm nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng. Đây cũng là giải pháp cuối cùng khi đã sử dụng hết các cách điều trị bảo tồn mà không mang lại hiệu quả.

Hiện có hai hình thức phẫu thuật đại tràng là mổ mở và mổ nội soi.

Phòng ngừa viêm đại tràng

Để phòng ngừa, hạn chế viêm đại tràng tái phát, người bệnh cần lưu ý:

• Luôn giữ một chế độ ăn uống vệ sinh, đảm bảo ăn chín uống sôi.
• Định kỳ xổ giun 6 tháng/lần.
• Làm việc, nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng, áp lực.
• Khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
• Tránh lạm dụng tân dược, nhất là các loại kháng sinh và giảm đau.